Oq-enli gilam oʻzbek qabilalari (qoʻngʻirotlar va laqaylar) uchun xos boʻlgan haqiqiy anʼanadir. Oq-enli gilam texnikasining oʻziga xos xususiyati toʻqish (asosan, gajari va terma texnikasi yordamida toʻqilgan chiziqlar) va qoʻl kashtachiligi uygʻunligidadir. Kashtado’zlik asosan och yoki sarg’ish chiziqlarga, to’qilgan chiziqlar esa to’q jigarrang yoki to’q qizil ranglarga qo’llanilgan. Tuksiz gilamlarning kengligini aniqlashda yarim koʻchmanchi oʻzbeklar “en” (kenglik) dan foydalanganlar. Bitta en bitta toʻqilgan gilamning kengligiga teng boʻlgan, bundan gilamning nomi kelib chiqqan. Aralash texnikali gilamlarning bezaklari asosan handasaviy, zoomorf va baʻzida oʻsimliklarga boʻlinadi.
Handasaviy shakllar oddiy pog’onali romblar, egri-to’lqinsimon naqshlari, W va S shaklidagi belgilar, sakkiz qirrali yulduz, uchburchaklar, quyosh va astral ramzlar: xochlar, kvadratchalar, xoch shaklidagi naqshlar va boshqalar. Qo’ng’irotlar, boshqa ko’plab qabila guruhlari kabi, tez-tez bir joydan ikkinchi joyga ko’chib o’tganlar va shuning uchun ularning turar joyi harakatsiz (yurt) bo’lib, turg’un emas edi. Yarim ko’chmanchi etnik guruhlarning bezak tizimida uy detallari bilan bog’liq naqshlarni ko’rish mumkin. Bu holda, bu oʻtovning devorlarini tashkil etuvchi buklama panjaralar – keraga motividir.
Oʻzbekiston madaniyati tarixi davlat muzeyi (Samarqand)