shaklidagi bezak
O‘zbek kashtachilik mahsulotlari repertuari nihoyatda keng. Kashtado’zlik ko’p jihatdan rang-barang palitrasi xos bo’lgan o’zbek uyining ichki bezaklarining xarakterini belgilab bergan. Har bir naqshli mahsulot o’z maqsadiga muvofiq interyerda ma’lum o’rin egallagan.
Farg‘ona vodiysi kashtachiligida rangli fonda erkin joylashtirilgan butasimon naqshli kompozitsiyalar qo‘llaniladi. Bundan tashqari, kashtado’zlikning foni ko’pincha bezak tafsilotlari bilan to’ldirilmagan holda erkin bo’lib qoladi, buning natijasida kompozitsiya grafik sifat oladi va undagi naqshlar juda oqlangan ko’rinadi.
Gul rozetlari farg’onalik hunarmand ayollarning eng sevimli motivlari bo’lib, ular ko’pincha unumdorlik, baxt, bahor uyg’onish ramzi bo’lgan. Ular xayrixohlikdan tashqari, himoya va sehrli funktsiyani ham bajardilar. Buni gulli rozetda aylana shaklida joylashtirilgan bodom naqshlaridan bilish mumkin, uning tasviri, hunarmand ayollarning fikriga ko’ra, ruhlarni – jin, albasti va boshqalarni qo’rqitish uchun sehrli kuchga ega bo’lgan.
Oʻzbekiston Davlat Sanʼat Muzeyi (Toshkent)