"Lolacha"

Samarqandning anʼanaviy bezak kashtachiligi kompozitsiya jihatidan juda xilma-xil boʻlgan. «Ruijo» (yangi turmush qurganlar to’shagi uchun choyshab) va «bolinpush» (yostiqlar uchun yopinchiq)ni o’z ichiga olgan to’shak to’plami kelinchak sepining muhim buyumi hisoblangan. Yangi turmush qurganlar to’shagining kashtado’zlik buyumlari bezaklariga alohida e’tibor berildi, ular xayrixohlik xususiyatiga ega yoki sehrli himoya vazifasini bajargan. Kompozitsiyaning markaziy maydonini egallagan yagona yirik quyoshli «lola» naqshli konsentrik naqshlardan iborat. Katta rozetaning chetlari bo’ylab 4 ta kichik gulli to’pbarggul – lolacha mavjud.

Ushbu to’pbarggullarning asl ma’nosi uzoq vaqtdan beri unutilgan. Ammo So’g’dning qadimiy san’ati, devor rasmlari va arxeologik qazishmalarni hisobga olsak, bu bezakning qadimiyligi haqida ishonch bilan aytishimiz mumkin.